Nhan Dan

Van hoa - Khoa hoc - Xa hoi

Thêi sù

§êi sèng chÝnh trÞ

Kinh tÕ - X· héi


   
LÞch sö ViÖt Nam

Phong trµo d©n téc, d©n chñ 1936 - 1939

Phong trµo chèng chñ nghÜa ph¸t-xÝt cña nh©n d©n thÕ giíi, b¶o vÖ hßa b×nh vµ d©n chñ

   Cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ 1929 - 1933 ®· tµn ph¸ nÆng nÒ nÒn kinh tÕ cña c¸c n­íc t­ b¶n vµ lµm cho m©u thuÉn x· héi ë nh÷ng n­íc nµy hÕt søc gay g¾t. C¸c ®Õ quèc §øc, Italy, NhËt B¶n ®· t×m lèi tho¸t khái khñng ho¶ng b»ng viÖc thùc hiÖn chñ nghÜa ph¸t-xÝt. Trong n­íc, bän ph¸t-xÝt ®µn ¸p c¸ch m¹ng, thñ tiªu mäi quyÒn tù do d©n chñ. §èi víi n­íc ngoµi, chóng chuÈn bÞ chiÕn tranh hßng chia l¹i thÞ tr­êng thÕ giíi.

   Tr­íc nguy c¬ ph¸t-xÝt ®ang ®e däa nh©n lo¹i, §¹i héi lÇn thø 7 cña Quèc tÕ céng s¶n (th¸ng 7-1935) quyÕt ®Þnh thµnh lËp ë mçi n­íc MÆt trËn nh©n d©n nh»m tËp hîp c¸c lùc l­îng tiÕn bé chèng chñ nghÜa ph¸t-xÝt, b¶o vÖ d©n chñ vµ hßa b×nh thÕ giíi.

   T¹i Ph¸p, trong cuéc tæng tuyÓn cö n¨m 1936, MÆt trËn nh©n d©n giµnh ®­îc th¾ng lîi lín, lªn n¾m chÝnh quyÒn. ChÝnh phñ do MÆt trËn nh©n d©n Ph¸p lµm hËu thuÉn ban bè nhiÒu chÝnh s¸ch tù do d©n chñ, lÖnh ©n x¸... ¸p dông cho c¶ c¸c thuéc ®Þa.

Phong trµo d©n téc, d©n chñ ë ViÖt Nam nh÷ng n¨m 1936 - 1939

   Nh»m phèi hîp víi phong trµo nh©n d©n thÕ giíi chèng ph¸t-xÝt, §¶ng Céng s¶n §«ng D­¬ng vËn   ®éng thµnh lËp MÆt trËn d©n chñ §«ng D­¬ng ®Ó tËp hîp mäi lùc l­îng tiÕn bé chèng bän thùc d©n ph¶n ®éng Ph¸p, ®ßi ban hµnh nh÷ng quyÒn tù do d©n chñ, luËt lao ®éng, ©n x¸ chÝnh trÞ ph¹m, c¶i thiÖn ®êi sèng nh©n d©n, chèng ph¸t-xÝt, b¶o vÖ hßa b×nh thÕ giíi. Nh­ thÕ, tr­íc m¾t, c¸ch m¹ng §«ng D­¬ng ch­a trùc tiÕp ®¸nh ®æ ®Õ quèc Ph¸p vµ lµm c¸ch m¹ng ruéng ®Êt, mµ chØ ®Êu tranh chèng ph¸t-xÝt vµ chiÕn tranh ®Õ quèc, chèng bän ph¶n ®éng thùc d©n vµ tay sai, ®ßi tù do d©n chñ, c¬m ¸o, hßa b×nh.

   Lóc bÊy giê, chÝnh phñ MÆt trËn nh©n d©n Ph¸p dù ®Þnh cö mét ph¸i ®oµn sang ®iÒu tra t×nh h×nh ë §«ng D­¬ng. §¶ng ph¸t ®éng ë Nam Kú mét phong trµo c«ng khai chuÈn bÞ mét cuéc ®¹i héi ®¹i biÓu nh©n d©n §«ng D­¬ng víi néi dung ho¹t ®éng lµ thu thËp nguyÖn väng cña mäi tÇng líp x· héi, cña nh©n d©n lao ®éng ®Ó tr×nh bµy cho ph¸i ®oµn s¾p sang. Hµng tr¨m ñy ban hµnh ®éng ®­îc thµnh lËp. Phong trµo nhanh chãng lan ra ë Trung Kú vµ B¾c Kú. Bän ph¶n ®éng thuéc ®Þa t×m mäi c¸ch ph¸ ho¹i. §«ng D­¬ng ®¹i héi kh«ng häp ®­îc nh­ng c«ng cuéc chuÈn bÞ ®· dÊy lªn mét phong trµo ®ßi quyÒn tù do, d©n chñ, c¶i thiÖn ®êi sèng.

   S¸ch b¸o ®ãng mét vai trß quan träng lóc bÊy giê. NhiÒu tê b¸o tiÕn bé do §¶ng chñ tr­¬ng hoÆc chÞu ¶nh h­ëng cña §¶ng ®­îc xuÊt b¶n c«ng khai. Mét sè s¸ch vµ tµi liÖu phæ biÕn kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ chñ nghÜa M¸c - Lªnin, vÒ ®­êng lèi  chÝnh s¸ch míi cña §¶ng ®­îc l­u hµnh kh¸ réng r·i. Héi truyÒn b¸ ch÷ Quèc ng÷ ho¹t ®éng m¹nh. NhiÒu thanh niªn cã häc thøc tù nguyÖn ®i vµo quÇn chóng lao ®éng, më líp häc kh«ng lÊy tiÒn ®Ó thanh to¸n n¹n mï ch÷, phæ biÕn kiÕn thøc khoa häc... Víi sù h­íng dÉn cña c¸c tæ chøc §¶ng, nhiÒu tæ chøc nöa c«ng khai nh­ nghiÖp ®oµn, héi ¸i h÷u, héi t­¬ng tÕ... ®­îc thµnh lËp.

   Phong trµo ®Êu tranh cña quÇn chóng lªn rÊt cao. N«ng d©n kh¾p n¬i liªn tiÕp biÓu t×nh ®ßi bá thuÕ th©n, gi¶m c¸c thø thuÕ kh¸c, chia c«ng ®iÒn, chèng ®i s­u... C«ng nh©n ë c¸c ®ån ®iÒn DÇu TiÕng, Phó RiÒng, má than CÈm Ph¶, Hßn Gai, nhµ  m¸y dÖt Nam §Þnh, nhµ m¸y xe löa Tr­êng Thi, nhiÒu xÝ nghiÖp lín ë Hµ Néi, Sµi Gßn b·i c«ng, biÓu t×nh víi khÈu hiÖu ®ßi t¨ng l­¬ng, bít giê lµm, chèng ®¸nh ®Ëp, chèng dïng trÎ em d­íi 10 tuæi, chèng viÖc b¾t phô n÷ lµm ca ®ªm... N¨m 1938, kû niÖm ngµy Quèc tÕ lao ®éng 1-5, t¹i Hµ Néi, 25.000 ng­êi thuéc 25 ®oµn thÓ quÇn chóng theo hµng ngò chØnh tÒ víi b¨ng, biÓu ng÷... kÐo vÒ qu¶ng tr­êng nhµ §Êu X¶o (khu vùc Cung v¨n hãa H÷u nghÞ ngµy nay) mÝt-tinh, nªu cao nh÷ng yªu cÇu vÒ tù do d©n chñ, c¶i thiÖn ®êi sèng.

  Tõ cuèi n¨m 1938, nguy c¬ cña mét cuéc chiÕn tranh thÕ giíi míi ngµy cµng râ rÖt. T¹i §«ng D­¬ng, bän thùc d©n ph¶n ®éng Ph¸p trçi dËy, ng¨n cÊm nh÷ng ho¹t ®éng chèng ®èi, khñng bè nh÷ng chiÕn sÜ trong phong trµo d©n téc, d©n chñ. Phong trµo ®Êu tranh c«ng khai thu hÑp dÇn vµ chÊm døt h¼n khi ChiÕn tranh thÕ giíi thø hai x¶y ra.

KÕt qu¶ vµ ý nghÜa cña phong trµo

    Qua phong trµo d©n téc, d©n chñ trong nh÷ng n¨m 1936 - 1939, §¶ng Céng s¶n §«ng D­¬ng ®· thÓ hiÖn n¨ng lùc vËn dông mét chÝnh s¸ch mÆt trËn ®óng ®¾n ®Ó tËp hîp réng r·i c¸c lùc l­îng yªu n­íc, tiÕn bé, tiÕn hµnh ®Êu tranh theo nh÷ng môc tiªu do §¶ng nªu ra.

   Phèi hîp h×nh thøc c«ng khai hîp ph¸p víi h×nh thøc bÝ mËt, §¶ng ®· tuyªn truyÒn réng r·i ®­êng lèi chÝnh s¸ch cña §¶ng, lÊy ®ã lµm néi dung gi¸o dôc quÇn chóng tæ chøc quÇn chóng, lµm cho vai trß l·nh ®¹o cña §¶ng cµng ®­îc cñng cè.

  Phong trµo d©n téc, d©n chñ nh÷ng n¨m 1936 - 1939 thËt sù ®· chuÈn bÞ thªm mét b­íc vÒ lùc l­îng quÇn chóng, vÒ c¸n bé c¸ch m¹ng, vÒ kinh nghiÖm ®Êu tranh cho thêi kú tiÕp theo. §ã lµ cuéc tæng diÔn tËp thø hai cña C¸ch m¹ng Th¸ng T¸m.


Thêi sù  §êi sèng chÝnh trÞ  Kinh tÕ - X· héi  V¨n hãa - Khoa häc - Gi¸o dôc
§Çu trang