LÞch sö ViÖt Nam Cuéc kh¸ng chiÕn toµn quèc: c¶ níc
mét lßng, Víi d· t©m x©m lîc ViÖt Nam mét lÇn n÷a, thùc d©n Ph¸p ra mÆt béi íc, khiªu khÝch vµ tiÕn c«ng ta vÒ qu©n sù, lÇn lît ®¸nh chiÕm H¶i Phßng, L¹ng S¬n. Vµ ngµy 18-12-1946, chóng göi tèi hËu th cho chÝnh phñ ta ®ßi tíc vò khÝ cña lùc lîng tù vÖ, ®ßi kiÓm so¸t thñ ®« Hµ Néi. Râ rµng ®©y lµ mét tèi hËu th v« cïng l¸o xîc cña bän x©m lîc ®èi víi nh©n d©n ta. Sù nhÉn nhÞn vµ lßng c¨m phÉn cña nh©n d©n ta ®· ®Õn cùc ®iÓm. Ngµy 19-12-1946, Ban thêng vô Trung ¬ng §¶ng häp ë lµng V¹n Phóc (Hµ §«ng) quyÕt ®Þnh ph¸t ®éng cuéc kh¸ng chiÕn trong c¶ níc. §ªm 19-12, c¶ níc ®· nhÊt tÒ ®øng lªn chiÕn ®Êu víi tinh thÇn quyÕt tö vµ mét niÒm tin tÊt th¾ng theo lêi kªu gäi cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh: "Chóng ta thµ hy sinh tÊt c¶, chø nhÊt ®Þnh kh«ng chÞu mÊt níc, nhÊt ®Þnh kh«ng chÞu lµm n« lÖ... Chóng ta ph¶i ®øng lªn! BÊt kú ®µn «ng, ®µn bµ, bÊt kú ngêi giµ, ngêi trÎ, kh«ng chia t«n gi¸o, ®¶ng ph¸i, d©n téc. HÔ lµ ngêi ViÖt Nam th× ph¶i ®øng lªn ®¸nh thùc d©n Ph¸p, cøu Tæ quèc". Cuéc kh¸ng chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p cña nh©n d©n ta lµ mét cuéc chiÕn tranh gi¶i phãng d©n téc vµ b¶o vÖ Tæ cuèc. Cuéc kh¸ng chiÕn ®ã do §¶ng Céng s¶n l·nh ®¹o. B¶n "ChØ thÞ toµn d©n kh¸ng chiÕn" cña Trung ¬ng §¶ng ngµy 22-12-1946, Lêi kªu gäi cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh vµ t¸c phÈm "Kh¸ng chiÕn nhÊt ®Þnh th¾ng lîi" cña Trêng Chinh ®· nªu lªn nh÷ng t tëng chØ ®¹o, nh÷ng nguyªn t¾c vÒ ®êng lèi cña cuéc chiÕn tranh nh©n d©n, dùa trªn quan ®iÓm chiÕn tranh c¸ch m¹ng cña chñ nghÜa M¸c-Lª-nin ®îc vËn dông cô thÓ vµo ViÖt Nam: §ã lµ toµn d©n, toµn diÖn vµ l©u dµi, dùa vµo søc m×nh lµ chÝnh. Më ®Çu nh÷ng cuéc kh¸ng chiÕn trong c¶ níc lµ nh÷ng trËn chiÕn ®Êu trong c¸c thµnh phè, tiªu biÓu lµ cuéc kh¸ng chiÕn ë thñ ®« Hµ Néi. Ngµy 6-1-1947, c¸c lùc lîng chiÕn ®Êu ë néi thµnh Hµ Néi ®îc tæ chøc thµnh mét ®¬n vÞ mang danh hiÖu Trung ®oµn Thñ ®«. Trung ®oµn Thñ ®« ®· giam ch©n ®Þch h¬n mét th¸ng vµ tiªu hao mét phÇn sinh lùc cña chóng. §ªm 17-2-1947, theo lÖnh Bé tæng chØ huy, ®Ó b¶o toµn lùc lîng, Trung ®oµn Thñ ®« bÝ mËt rót khái thµnh phè, an toµn vît s«ng Hång ra vïng tù do. Trong khi ®Þch ph¶i tËp trung ®èi phã víi ta ë miÒn b¾c, th× cuéc kh¸ng chiÕn ë miÒn nam còng b¾t ®Çu chuyÓn sang thêi kú míi. Nh÷ng trËn phôc kÝch, ®¸nh vµo hÖ thèng giao th«ng, ®ét kÝch vµo Sµi Gßn - Chî lín, Mü Tho, Phan ThiÕt, Ninh Hßa, ph¸ v©y ë §ång Th¸p Mêi, R¹ch Gi¸ kÕt hîp víi nh÷ng trËn ®¸nh phong táa tiÕp tÕ, ph¸ hñy, ®èt ch¸y kho tµng, lµm cho ®Þch bÞ tæn thÊt nÆng nÒ. Ngµy 7-10-1947, qu©n ®éi Ph¸p më cuéc tiÕn c«ng ViÖt B¾c, víi lùc lîng gÇn 2 v¹n qu©n, 40 m¸y bay, 80 xe c¬ giíi vµ ®oµn tµu chiÕn, më hai gäng k×m lín ®Þnh khÐp chÆt ViÖt B¾c tiªu diÖt chÝnh phñ kh¸ng chiÕn. Nhng qu©n d©n ta ®· ®Ò phßng, gi¸ng tr¶ bän x©m lîc nh÷ng ®ßn ®Ých ®¸ng. H¬n 3.000 qu©n Ph¸p ®· bá x¸c trªn chiÕn trêng ViÖt B¾c, hµng ngh×n tªn kh¸c bÞ th¬ng, 18 m¸y bay bÞ b¾n r¬i, 16 tµu chiÕn, 38 thuyÒn chiÕn bÞ b¾n ch×m vµ b¾n háng, 255 xe c¬ giíi bÞ ph¸ hñy. Ta thu 8.000 sóng c¸c lo¹i. C¨n cø ®Þa ViÖt B¾c ®îc b¶o vÖ. ChiÕn th¾ng ViÖt B¾c cña qu©n vµ d©n ta buéc ®Þch ph¶i chuyÓn tõ chñ tr¬ng ®¸nh nhanh, th¾ng nhanh sang ®¸nh l©u dµi. §ã lµ thÊt b¹i vÒ chiÕn lîc, thÓ hiÖn sù suy yÕu vµ thÕ bÞ ®éng cña thùc d©n Ph¸p. Tríc t×nh h×nh can thiÖp tr¾ng trîn cña Mü, ngän löa ®Êu tranh cña nh©n d©n ta trong c¸c vïng t¹m bÞ ®Þch chiÕm, nhÊt lµ c¸c thµnh phè, ngµy mét d©ng cao. Ngµy 9-1-1950, mét ®ît ®Êu tranh, biÓu t×nh ®· bïng næ m·nh liÖt trong häc sinh, thanh niªn ë Sµi Gßn, nhanh chãng lan réng ra HuÕ, Hµ Néi. Sau chiÕn dÞch ViÖt B¾c, ta chñ tr¬ng ph¸t ®éng réng r·i chiÕn tranh du kÝch sau lng ®Þch, biÕn hËu ph¬ng ®Þch thµnh tiÒn ph¬ng cña ta. Tõ cuèi n¨m 1948, qu©n ta b¾t ®Çu më nh÷ng chiÕn dÞch nhá nh NghÜa Lé, ®êng sè 5, ®êng sè 4 tiªu diÖt nhiÒu vÞ trÝ quan träng. Cuéc kh¸ng chiÕn ë vïng Qu¶ng B×nh, Qu¶ng TrÞ, Thõa Thiªn - HuÕ vît qua thêi kú khã kh¨n. ë Liªn khu 5, bé ®éi vµ du kÝch ®¸nh nhiÒu trËn tiªu diÖt, phôc kÝch vµ ®¸nh vµo hÖ thèng giao th«ng ë Qu¶ng Nam, B×nh §Þnh, Kh¸nh Hßa, B×nh ThuËn, ®¸nh ®ét nhËp c¸c thµnh phè, thÞ x·, §µ N½ng, Th¸p Chµm, Nha Trang. ë Nam Bé, bé ®éi, du kÝch ®· ®¸nh th¾ng nhiÒu cuéc cµn quÐt cña ®Þch ë La Ngµ, TÇm Vu, Méc Hãa, La Bang. §Ó cñng cè chÝnh quyÒn d©n chñ nh©n d©n, ChÝnh phñ quyÕt ®Þnh nhiÒu chñ tr¬ng quan träng. Vµ mét trong nh÷ng nhiÖm vô c¬ b¶n cña chÝnh quyÒn d©n chñ nh©n d©n trong kh¸ng chiÕn lµ x©y dùng nÒn kinh tÕ tù chñ. Ngµy 14-7-1949, s¾c lÖnh gi¶m t« ®îc ban hµnh. Trªn mÆt trËn v¨n hãa, c«ng cuéc diÖt giÆc dèt kh«ng ngõng ph¸t triÓn. Sù nghiÖp gi¸o dôc ®¹t nh÷ng thµnh tÝch tèt. Phong trµo thi ®ua yªu níc ph¸t triÓn. N¨m 1950 më ®Çu b»ng sù kiÖn lÞch sö cã ý nghÜa chÝnh trÞ to lín: ChÝnh phñ c¸c níc x· héi chñ nghÜa vµ d©n chñ nh©n d©n lÇn lît c«ng nhËn níc ta. Trªn c¬ së th¾ng lîi to lín vÒ chÝnh trÞ, qu©n sù, ngo¹i giao, kinh tÕ, §¶ng chñ tr¬ng më ChiÕn dÞch biªn giíi nh»m môc ®Ých tiªu diÖt mét bé phËn quan träng sinh lùc ®Þch, gi¶i phãng vïng biªn giíi ViÖt - Trung, më réng vµ cñng cè c¨n cø ®Þa ViÖt B¾c. ChiÕn dÞch më ®Çu ®ªm 16-9-1950 vµ kÕt thóc th¾ng lîi ngµy 7-10-1950; GÇn 10 tiÓu ®oµn ®Þch gåm h¬n 8.000 qu©n Ph¸p vµ ¢u - Phi bÞ tiªu diÖt. Ta thu gÇn 3.000 sóng c¸c lo¹i, gi¶i phãng khu vùc réng lín 4.000 km2 víi 35 v¹n d©n, khai th«ng 750 km biªn giíi ViÖt - Trung. ChiÕn th¾ng Cao - B¾c - L¹ng nèi liÒn níc ta víi c¸c níc b¹n. Víi ®µ th¾ng lîi vît bËc cña cuéc kh¸ng chiÕn, §¶ng tiÕn hµnh ®¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø II vµo th¸ng 2-1951. §¹i héi ®· nghiªn cøu B¸o c¸o chÝnh trÞ cña Chñ tÞch Hå ChÝ Minh, bµn vÒ c¸ch m¹ng ViÖt Nam cña Trêng-Chinh. §¹i héi quyÕt ®Þnh ®a §¶ng ra ho¹t ®éng c«ng khai, th«ng qua ChÝnh c¬ng Tuyªn ng«n vµ §iÒu lÖ míi, bÇu Chñ tÞch Hå ChÝ Minh lµm Chñ tÞch §¶ng, «ng Trêng-Chinh lµm Tæng BÝ th. NhiÖm vô cña §¶ng thêi kú míi lµ: §oµn kÕt vµ l·nh ®¹o toµn d©n kh¸ng chiÕn cho ®Õn th¾ng lîi hoµn toµn, giµnh l¹i thèng nhÊt vµ ®éc lËp hoµn toµn; l·nh ®¹o toµn d©n thùc hiÖn d©n chñ míi, x©y dùng ®iÒu kiÖn ®Ó tiÕn ®Õn chñ nghÜa x· héi. §êng lèi do §¹i héi II cña §¶ng ®Ò ra ®· thóc ®Èy sù tiÕn triÓn m¹nh mÏ cña c¸c mÆt ho¹t ®éng qu©n sù, chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n hãa... Th¸ng 3-1951 vµ tiÕp theo, ta më chiÕn dÞch Hoµng Hoa Th¸m, Quang Trung, tiÕn c«ng ®Þch ë Hµ Nam, Nam §Þnh, Ninh B×nh. Thu - §«ng n¨m 1952, qu©n ta tiÕn lªn T©y B¾c, gi¶i phãng 25 v¹n d©n, ®¸nh tan ©m mu thµnh lËp "Xø Th¸i tù trÞ". Mïa hÌ 1953, qu©n gi¶i phãng Pa-thÐt Lµo cïng bé ®éi t×nh nguyÖn ViÖt Nam më chiÕn dÞch Thîng Lµo gi¶i phãng 30 v¹n d©n. Trªn c¸c chiÕn trêng B×nh - TrÞ - Thiªn, Liªn khu 5, Nam Bé, chiÕn tranh du kÝch kh«ng ngõng ®îc më réng, kÕt hîp víi nh÷ng ®oµn tiÕn c«ng cña bé ®éi chñ lùc, bé ®éi ®Þa ph¬ng t¹o ra thÕ vµ lùc míi cña chiÕn tranh nh©n d©n. |
Thêi sù
§êi sèng chÝnh trÞ
Kinh tÕ - X· héi
V¨n hãa - Khoa häc - Gi¸o dôc
§Çu trang